Raportowanie ESG – obowiązek czy szansa? Definicja ESG i wgląd w nowe przepisy unijne.

Raportowanie niefinansowe ESG - perspektywy i trendy

Temat raportowania niefinansowego, choć obecny od dłuższego czasu, w perspektywie funkcjonowania największych podmiotów finansowych i gospodarczych, ostatnio nabiera popularności także wśród mniejszych firm.

Obserwujemy obecnie, jak coraz bardziej świadomi konsumenci kierują popyt na „zielone” produkty, co wymusza na producentach i usługodawcach takież „zielone” podejście, w tym konkretne rozwiązania służące celom zrównoważonego rozwoju. 

Nie dotyczy to tylko konsumentów końcowych. Pośrednicy i zleceniodawcy, zwłaszcza ci najwięksi, sami zobowiązani do raportowania w zakresie CSR/ESG, coraz częściej wymagają od dostawców zachowania określonych parametrów usług i produktów w ramach swojego łańcucha dostaw. Rośnie także znaczenie jawności i rozległości zakresu informacji, certyfikacji i pozafinansowych celów firm, nie tylko środowiskowych, ale i społecznych. Wszystko to napędza konkurencyjność i docelowo ma powodować zrównoważenie gospodarki na każdym z możliwych poziomów.

Nowe przepisy unijne - raportowanie ESG, dyrektywa CSRD

Raportowanie ESG - definicja

W odpowiedzi na rosnące wymogi i świadomość dotyczącą zrównoważonego rozwoju gospodarczego, weszły w życie nowe przepisy unijne w zakresie sprawozdawczości niefinansowej dużych podmiotów gospodarczych. Dotyczą one środowiska, odpowiedzialności społecznej oraz ładu korporacyjnego i są określane mianem tzw. raportowania ESG (z ang. Environmental, Social, Governance). 

Z końcem 2022 roku weszła w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju – tzw. Dyrektywa CSRD (z ang. Corporate Sustainability Reporting Directive). 

Cele dyrektywy CSRD

Nowa dyrektywa ma zmienić aktualnie obowiązujące zasady raportowania i wyeliminować słabości obecnego systemu, takie jak brak jednolitych standardów i formy raportowania, a także znaczne ryzyko uprawiania tzw. greenwashingu w raportach. 

Docelowo dyrektywa CSRD ma przyczynić się do powstania w pełni zrównoważonego europejskiego rynku. Ma także technicznie i merytorycznie ujednolicić raportowanie w zakresie zrównoważonego rozwoju i wprowadzić wymóg atestacji sprawozdawczości. W kolejnych latach, w miarę wdrażania i rozbudowywania Taksonomii UE¹, następować będzie dalsze precyzowanie obowiązków raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju. 

Dyrektywa CSRD jest podstawą dla Europejskich Standardów Raportowania Zrównoważonego Rozwoju. Tzw. ESRS-y to nadchodzący zestaw unijnych wymogów dotyczących standardów raportowania niefinansowego, po raz pierwszy przedstawiony przez Komisję Europejską i Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG) w maju 2022 roku. Projekty standardów obejmują trzynaście sekcji dotyczących wymogów raportowania w zakresie obszaru środowiskowego, odpowiedzialności społecznej i ładu korporacyjnego. Pierwszy zestaw standardów ma zostać przyjęty przez KE do końca czerwca 2023 r.

Kogo dotyczy raportowanie ESG? Nowa grupa zobligowanych do sprawozdawczości.

Dotychczas obowiązujące regulacje nakładały wymóg raportowania niefinansowego na duże spółki giełdowe osiągające znaczne obroty (powyżej 500 pracowników), banki, zakłady ubezpieczeniowe. 

Nowe przepisy uszczegóławiają i precyzują zakres raportowanych informacji, ale przede wszystkim rozszerzą od 2024 roku grupę zobligowanych do sprawozdawczości ESG o podmioty będące jednostkami zaufania publicznego z średniorocznym zatrudnieniem przekraczającym 250 osób, przekraczające co najmniej jeden z dwóch poniższych kryteriów finansowych:

• suma bilansowa: 20 000 000 EUR;  
• przychody netto ze sprzedaży: 40 000 000 EUR.  

Do 30 czerwca 2024 KE ma wydać pakiet uproszczonych standardów ESRS dla  małych i średnich jednostek – obowiązkowy dla małych i średnich spółek notowanych, a dobrowolny dla innych MŚP. Natomiast pierwszy Raport ESG obligatoryjnie będą musiały one wykonać za 2027 rok.

Raportowanie ESG nie tylko w dużej firmie

Właściwie każda firma dysponuje potencjałem, aby przyczynić się do realizacji celów w zakresie ESG, zredukować swój wpływ na środowisko i podnieść swoją wartość w branży. Postępy w tym zakresie mogą być osiągane w samym przedsiębiorstwie, jak i całym łańcuchu dostaw. Dlatego, niezależnie od wielkości, firmom powinno zależeć na pogłębianiu zainteresowania i świadomości w zakresie zrównoważonego rozwoju. 

Równolegle warto przeprowadzić analizę i adaptację strategii biznesowej, wyliczenia śladu węglowego w możliwie szerokiej perspektywie, a wreszcie – zaplanować redukcję w zakresie emisyjności – z pożytkiem dla siebie, kontrahentów, branży i klimatu. Warto także przyjrzeć się własnemu systemowi zarządzania i społecznej odpowiedzialności firmy. 

ESG w przedsiębiorstwie w zarysie

Jeżeli chcą się dowiedzieć Państwo więcej na temat ESG w firmie, zapraszamy na szkolenie, które odbędzie się już 28 marca (więcej informacji na www.akademiabezpieczenstwa.com/esg-w-przedsiebiorstwie-w-zarysie,688,pl). Omówimy na nim m.in. kwestie:

• problematyki, historii i koncepcji ESG oraz jej wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstw,
• podstawowych zagadnień i pojęć z obszarów E (środowiskowego), S (społecznego) i G (zarządzania i tzw. ładu korporacyjnego),
• ryzyk i szans dla biznesu związanych z ESG - dlaczego kwestie te powinny budzić zainteresowanie firm i kogo interesują dane niefinansowe, a także jaka jest rola mniejszych przedsiębiorstw,
• ESG w strategii firmy i wdrażanie Celów Zrównoważonego Rozwoju: od analizy materialności do raportu niefinansowego,
• mierzalności zrównoważonego rozwoju poprzez zastosowanie ram, wskaźników i standardów, a także ich implikacji dla firm.

¹Taksonomię UE wprowadziło Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088- więcej o taksonomii można przeczytać tu: Zrównoważone finansowanie - Ministerstwo Rozwoju i Technologii - Portal Gov.pl (www.gov.pl)