Cele środowiskowe dla wód morskich, przybrzeżnych i śródlądowych a inwestycje na morzu. Wymogi środowiskowe, ramy prawne, warunki realizacji.

Anna Mitraszewska

Prawne ustalenia dot. inwestycji dla wód morskich i śródlądowych

Ramy prawne i wymogi środowiskowe realizacji inwestycji na morzu i na lądzie są jasne i klarowne. 

Cele środowiskowe dla wód morskich wyznacza dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r., ustanawiająca ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (Dyrektywa Ramowa w Sprawie Strategii Morskiej) (wspierana przez ustalenia Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/89/UE z dnia 23 lipca 2014 r., ustanawiająca ramy planowania przestrzennego obszarów morskich). 

Natomiast cele środowiskowe dla wód śródlądowych wyznaczają przepisy Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej) (Ramowa Dyrektywa Wodna – RDW). 

Sprawy zaczynają się komplikować w przypadku inwestycji zlokalizowanych na styku brzegu morskiego i lądu. Jeszcze trudniej, kiedy planowana inwestycja może oddziaływać na obszary chronione w ramach sieci Natura 2000.

Wymagania dla wód morskich, przybrzeżnych i śródlądowych

Dyrektywy wodnośrodowiskowe, hierarchia aktów prawnych i ich wzajemne relacje

^{Źródło: Krajowy Program Ochrony Wód Morskich, zmienione.}

Aby osiągnąć cele środowiskowe dla wód, tak morskich, jak i przybrzeżnych oraz śródlądowych, opracowano szereg planów i programów działań. Hierarchię aktów prawnych i ich wzajemne relacje przedstawione są na poniższym schemacie. 

Jakie cele środowiskowe wyznaczono dla wód przybrzeżnych?

Zgodnie z preambułą Dyrektywy w Sprawie Strategii Morskiej, „Wody przybrzeżne, łącznie z dnem morskim i podłożem, stanowią integralną część środowiska morskiego i jako takie powinny zostać objęte niniejszą dyrektywą, o ile danymi aspektami ekologicznymi stanu środowiska morskiego nie zajęto się już w ramach dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej lub innych przepisów prawa wspólnotowego w celu zagwarantowania uzupełniania się przepisów i unikania nakładania się ich zakresów”. 

Zatem wydawać by się mogło, że w wodach przybrzeżnych, czyli tam, gdzie rozciąga się jurysdykcja Ramowej Dyrektywy Wodnej, obowiązują cele środowiskowe dla wód morskich (wszak stanowią integralną część środowiska morskiego), ALE… zajęto się nimi w ramach wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej – jako wodami przybrzeżnymi.

Dyrektywa w Sprawie Strategii Morskiej wyznacza cele środowiskowe (dobry stan ekologiczny wód morskich) poprzez 11 cech. Dyrektywa konsumuje zarazem postanowienia konwencji międzynarodowych, takich jak np. konwencje: Londyńska, Helsińska, o bioróżnorodności biologicznej, MARPOL i UNCLOS.  

Natomiast, Ramowa Dyrektywa Wodna wyznacza cele środowiskowe (czyli co najmniej dobry stan wód przybrzeżnych) poprzez 4 grupy wskaźników, opisujące odpowiednio dobry stan ekologiczny (wskaźniki fizyczno-chmiczne, biologiczne, hydromorfologiczne) i chemiczny. Ramowa Dyrektywa Wodna odnosi się także do celów środowiskowych dla obszarów chronionych (w tym obszarów Natura 2000).

Dla potrzeb planowania i sprawozdawczości gromadzone są gigabajty danych. Część z nich jest publicznie dostępna, o część trzeba wystąpić w trybie dostępu do informacji publicznej lub informacji o środowisku.

Doradztwo środowiskowe dla projektów morskich i lądowych

EKO-KONSULT – lider w doradztwie środowiskowym dla projektów realizowanych w strefie morze-ląd służy wiedzą i pomocą w uzyskaniu informacji, interpretacji danych i ocenie wpływu inwestycji na cele środowiskowe wód morskich i śródlądowych.